Araçlarda Değişen “Pert” Sayılma Kriteri Yürürlüğe Girdi

1 Temmuz 2025 Salı günü itibariyle yürürlüğe giren yeni yönetmelikle birlikte, trafik kazalarında araçların "pert" yani tam hasarlı sayılmasına ilişkin kurallar yeniden belirlendi. Özellikle “onarım maliyeti ve hasar gören parçaların” niteliği dikkate alınarak sigorta süreçlerinde köklü değişikliklere gidildi. Yeni düzenlemeye göre, onarım maliyetleri, piyasa değerinin yüzde 60’ını geçmesi durumunda araç “ağır hasarlı” şeklinde değerlendirilecek. Araç, kaza anında piyasa değerinin yüzde altmışından düşük oranda hasar aldıysa “pert” kapsamı dışında tutulacak ve onarılması mümkün olabilecek. Ancak taban sacı, şasi kolları, elektrik tesisatı ve elektronik gibi bazı kritik elemanların hasar görmesi halinde söz edilen % 60 şartı aranmayacak; taşıt doğrudan “pert” kategorisinde ele alınacak.

Zorunlu Trafik Sigortası ve Kaskoda Yeni Dönem

Kaza sonrası araçların “pert” olarak kabul edilmesinde yeni dönem başladı. “Ağır hasar” ve “tam hasar” tanımlarındaki güncellemeler, zorunlu trafik sigortası ve kasko poliçelerinde yansımaları olacak. Her yıl binlerce can kaybı ve yaralanmayla sonuçlanan trafik kazalarına karşı, zorunlu trafik sigortası ve kasko araç sahiplerini ve üçüncü şahısları maddi zararlara karşı güvence altına alıyor. Zorunlu trafik sigortası, kazada karşı tarafın zararlarını karşılarken; kasko sigortası, araç sahibinin aracında meydana gelen hasar, hırsızlık, doğal afet gibi risklere karşı teminat sağlıyor. “Pert sayılmaya” ilişkin kuralların değişmesiyle, “ağır ve tam hasar” çerçevesindeki araçlar için şu süreçler geçerli olacak:

Tam Hasar: Onarım Tutarı Araç Değerini Aşarsa

Trafik kazasına karışmış aracın bakım/onarım gideri, –KDV dahil olmak üzere– piyasa değerinden fazla çıkarsa, araç “tam hasarlı” kapsamına alınacak. Bu durumda sigorta şirketi, araç sahibine hurda tescil belgesi alındıktan sonra tazminat ödemekle yükümlü olacak.

Ağır Hasar: Yüzde 60’ın Altındaki Hasarlarda Onarım

Kazaya uğrayan araç, piyasa değerinin % 60’ını geçmeyen hasarlarda “pert” kategorisine dahil edilmeden tamir edilebilir. Eksperler tarafından yürütülen teknik inceleme sonucu hazırlanan rapor, karar sürecinde kullanılır.

Hasar Gören Kritik Parçalarda Yüzde 60 Şartı Aranmayacak

Bazı önemli parçalarda meydana gelen hasar, oranı ne olursa olsun aracın doğrudan ağır hasarlı ve pert kabul edilmesine yol açacak. Bu parçalar şöyle sıralanabilir:

• Taban sacı ile birlikte sağ ve sol marşpiyel bölgelerinde oluşan yapısal hasarlar,
• Sağ ve sol ön/arka şasi bağlantı noktalarında meydana gelen deformasyonlar,
• Tavan sacı ve ön göğüs sacı gibi üst ve ön taşıyıcı elemanlardaki zararlar,
• Aracın sağ ve sol orta direklerinde ortaya çıkan hasarlar,
• Aracın taşıyıcı kolonlarından olan orta direklerde (sağ ve sol) oluşan zararlar,
• Elektrikli araçların batarya ünitesi veya ana enerji iletim hattındaki arızalar,
• Kaza sırasında devreye girerek hayat kurtaran hava yastıkları ve emniyet kemeri sistemlerindeki hasarlar,
• Elektrik tesisatının ana hatları ile elektronik donanımdaki arızalar,
• Çekici ve kamyon gibi ticari araçların sürücü kabininde oluşan zararlar,

Tazminat İçin Noterden “Trafikten Çekme Belgesi” Şart

Sigorta şirketlerinin tazminat sürecini başlatabilmesi için araç sahibi tarafından noterden trafikten çekme belgesi alınması gerekiyor. Sigorta şirketi, bu belge sunulmadan ödeme yapamayacak.

Eksper Raporları Bağlayıcı Olacak

Eksperler, kazaya uğramış araçların “ağır” veya “tam” hasarlı sayılıp sayılmayacağına ilişkin kararı verecek. Araç sahipleri ve sigorta şirketleri, bu kararlara itiraz etme hakkına sahip olmayacak.

Eksper Raporları 5 İş Günü İçinde Tamamlanmalı

Eksperlerin, araçla ilgili hasar raporlarını en geç 5 iş günü içerisinde tamamlayarak Sigorta Bilgi Merkezi’ne iletmeleri zorunlu olacak. Sigorta şirketleri, “tam” ya da “ağır hasar” kapsamına girmeyen araçları hurda ihalelerinde satışını yapamayacak.

Ağır Hasarlı Araçlar Değer Kaybına Uğrayacak

Söz konusu düzenleme, ikinci el araç piyasasında kayda değer sonuçlar doğurabilir. Hasar oranı % 60’ın altında olsa da, kritik parçaları zarar gören araçlar ağır hasarlı sayılacak ve bu durum ikinci el piyasa fiyatlarında ciddi değer kayıplarına yol açabilir. Örneğin; 900 bin TL piyasa değerine sahip bir araç, % 50 değer kaybıyla 450 bin TL’ye satışa çıkarılabilir.

Hasarlı Araçlar Trafiğe Çıkabilir Mi?

Araç şasisi zarar görmemişse ve hasar yalnızca kaporta bölümündeyse, bu araçlar hurda kapsamına alınmaz. Yetkili ve güvenilir bir serviste gerekli onarımlar yapıldığında bu araçlar tekrar trafiğe çıkabilir. Ancak onarımların toplumda “merdiven altı” diye bilinen, yetkisiz kişilere yaptırılmamasına özen gösterilmelidir. Sonuç olarak; yeni düzenleme, sigorta süreçlerinden ikinci el araç piyasasına kadar birçok alanı etkiliyor. Araç sahiplerinin, sigorta şirketlerinin ve alıcıların buna göre hareket etmeleri, olası mağduriyetlerin önüne geçilmesi açısından önem taşıyor.

Diğer Haber Yazılarımız